Η Ιερά Μονή Παναχράντου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του όρους Γερακώνες, δεσπόζοντας σαν φρούριο στους βραχώδεις όγκους που την περιβάλλουν, ενώ οι σπηλιές γύρω της χρησιμοποιούνταν παλαιότερα από μοναχούς ως ασκηταριά. Η ιστορία της χάνεται στους αιώνες και σύμφωνα με την τοπική παράδοση ξεκινά πριν το 960 μ.Χ., όταν δύο μοναχοί αντίκρισαν ένα παράξενο φως στην απέναντι πλαγιά και, εξερευνώντας το σημείο, ανακάλυψαν τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας κάτω από ένα σπήλαιο. Το φως εξαφανιζόταν όταν οι μοναχοί μετέφεραν την εικόνα, η οποία επέστρεφε κάθε νύχτα στο ίδιο σημείο, πείθοντας τους μοναχούς να εγκατασταθούν εκεί μόνιμα και να χτίσουν το πρώτο ασκητήριο, που αποτέλεσε τη βάση της πρώτης αδελφότητας. Σημαντική βοήθεια για την ανέγερση των πρώτων κτιρίων προσέφερε ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς, ο οποίος επέστρεψε στην Άνδρο μετά από εκστρατεία στην Κρήτη και εκπλήρωσε ένα τάμα προσφέροντας χρήματα στους μοναχούς.
Η Μονή Παναχράντου φιλοξενεί την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που σύμφωνα με την παράδοση είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, ενώ πολλοί την αποκαλούν και «Άγιος Παντελεήμων», καθώς εκεί φυλάσσεται η ιερή κάρα του Αγίου. Ιδιαίτερη αξία έχουν τα μεταβυζαντινά ξυλόγλυπτα, όπως το τέμπλο και το θυρόφυλλο της εισόδου του νάρθηκα. Από το 1590 και μετά, υπό την Τουρκική κυριαρχία, η Μονή γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, αποκτώντας μοναχούς και κτηματική περιουσία, ενώ το 1683 ανακηρύχθηκε Σταυροπηγιακή, αποκτώντας μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Σημαντικά κειμήλια που φυλάσσονται περιλαμβάνουν την τιμία κάρα του Αγίου Παντελεήμονα και τεμάχια λειψάνων άλλων Αγίων, όπως του Αγίου Χαράλαμπου και του Αγίου Τρύφωνος.
Η Μονή Παναχράντου έχει διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην ιστορία και την πνευματική ζωή της Άνδρου. Κατά την Επανάσταση του 1821 οι μοναχοί συνέβαλαν οικονομικά στον αγώνα για την ελευθερία, ενώ αργότερα προσέφεραν στήριξη σε πρόσφυγες και βοήθεια κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής. Το απόκρημνο τοπίο και η αρχιτεκτονική της μονής δημιουργούν την αίσθηση λαβύρινθου, ενώ η θέα από εκεί κόβει την ανάσα, προσφέροντας πανοραμική θέα προς την κεντρική Άνδρο, τη Χώρα και τη θάλασσα.
Σήμερα, η Μονή Παναχράντου παραμένει ζωντανό μοναστήρι, ανοικτό όλο το χρόνο για επισκέψεις και φιλοξενία μοναχών που συνεχίζουν την παραδοσιακή της αποστολή. Οι κυριότερες γιορτές είναι η εορτή του Αγίου Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου και η εορτή της Παναγίας της Πανάχραντου στις 15 Αυγούστου, οι οποίες συγκεντρώνουν πλήθος πιστών. Παρά τις φθίνουσες τάσεις των τελευταίων χρόνων, η Μονή συνεχίζει να προσφέρει πνευματική και υλική βοήθεια, διατηρώντας ζωντανή την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Άνδρου.
Χωριό Φάλλικια και πάνω αριστερά η Μονή:
Θέα από την Μονή:
Το παρεκκλήσιο στην εξωτερική αυλή:
Το εσωτερικό του:
Τέλος και τω Θεώ δόξα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου